Najważniejsze formaty papieru:

 

 

Parametry papieru:

 

Białość oznaczana jednostką CIE, oznacza wzrokowy odbiór białego papieru, do którego produkcji wykorzystano (lub nie) wybielacze optyczne (czyli poddano procesowi wybielania), z zachowaniem parametrów oświetleniowych mających w jak najbardziej dokładny sposób odzwierciedlić światło naturalne (dzienne). W przeciwieństwie do oznaczeń białości wg ISO, graniczonej do niebieskiego zakresu widzialnego widma, białość wg CIE bazuje na odbiciach mierzonych w zakresie całego widma. Dla większości obserwatorów papier o lekko niebieskim odcieniu będzie sprawiał wrażenie bielszego.

Białość oznaczana CIE w pełni oddaje to w jaki sposób ludzkie oko widzi barwy. Oznaczenie to odpowiada średniej wartości określonej na bazie wielu testów polegających na oglądaniu i określaniu barw różnych przedmiotów.

Zakres barw (widmo) wg CIE: L*, a*, b*
Układ kolorów oparty jest na sposobie postrzegania, przez oko, kolorów przeciwnych do siebie. Oznacza to sytuację, w której z założenia barwy (kolory) nie mogą być równocześnie takie same, czyli na przykład zielone i czerwone lub żółte i niebieskie. Kolory (barwy) opisuje się wartością (precyzyjną) oraz pozycjonuje je na osi czerwonej/zielonej lub żółtej/niebieskiej (tak jak na rysunku poniżej).

Pomiar wzrokowego wrażenia odbioru barw przez oko powierzchni papieru wykonywany jest za pomocą trzech osi współrzędnych, które znajdują się pod kątem prostym w stosunku do siebie (L, a, b).

Oś „L”  -  jasność – zawiera się w przedziale od 0 do 100
0 =kolor doskonałej czarni; 100 = kolor doskonałej bieli

Oś „a”:
Dodatnie wartości na osi „a” odpowiadają czerwieni, natomiast ujemne wartości odpowiadają zieleni. 0 na osi oznacza kolor szary.

Oś „b”:
Dodatnie wartości na osi „b” odpowiadają kolorowi żółtemu, natomiast ujemne wartości odpowiadają kolorowi niebieskiemu. 0 na osi oznacza kolor szary (tak jak na osi „a”).

Nieprzezroczystość

Nieprzezroczystość jest określeniem odporności papieru na przenikanie światła (tzw. światłoodporność papieru). W ujęciu klasycznym (fizycznym) nieprzezroczystość można tłumaczyć jako zdolność papieru do odbijania światła (lub pochłaniania). Wartość światłoodporności jest wprost proporcjonalna do nieprzezroczystości. Oznacza to wprost, czym wyższa jest światłoodporność tym papier określa się jako bardziej nieprzezroczysty. Papier powinien być jak najbardziej nieprzezroczysty (odporny na światło), tak aby tekst, grafika, czy zdjęcia wydrukowane na jednej stronie arkusza nie przebijały na jego drugą stronę.

Część światła, która dociera do powierzchni papieru, przenika przez jego strukturę, natomiast zdecydowana większość promieni ulega odbiciu od powierzchni kartki i ulega znacznemu rozproszeniu. Wartość współczynnika załamania światła oznacza nieprzezroczystość papieru (czym wyższa wartość tego współczynnika, tym bardziej nieprzezroczysty jest papier).  Załamanie promieni światła uzależnione jest od ilości włókien, przenikalności środowiska (powietrza) oraz struktury papieru.

Gramatura

Gramatura papieru oznacza wagę jednego metra kwadratowego papieru. Najczęściej stosowaną jednostką miary jest g/m2.
Właściwości fizyczne papieru (wytrzymałość, grubość, objętość właściwa) ,
uzależnione są od gramatury. Papier o wyższej gramaturze posiada większą nieprzezroczystość.
Wyroby o gramaturze:

• do 170 g/m2 określane są jako papier.
• od 170 do 600 g/m2 określane są jako karton
• powyżej 600g/m2 określane są jako tektura

Szorstkość (gładkość papieru)

Szorstkość papieru określana jest jako nierówność jego powierzchni. Patrząc na papier z profilu (przy dużym powiększeniu), im większa jest różnica pomiędzy najwyższymi i najniższymi punktami, tym arkusz jest bardziej szorstki.
Miarą szorstkości (gładkości papieru), zgodnie z metodą Bendtsena lub jest ilość powietrza, które zdoła przedostać siępomiędzy idealnie równą powierzchnią, a próbką papieru testowaną w ściśle określonych warunkach (tzw. pomiar przepływu powietrza w układzie cylindrycznym). Należy pamiętać, że szorstkość (gładkość papieru) mierzona metodą Bendtsena odnosi się do papierów niepowlekanych, natomiast szorstkość papierów powlekanych jest badana w oparciu o metodę PPS.

Wyższa szorstkość papieru wpływa niekorzystnie na jakość jego zadruku. Powoduje również większy zużycie farby/tuszu (lub proszku w przypadku druku laserowego). Przy dużej szorstkości papieru możemy zaobserwować tzw. „pylenie papieru”.  

Właściwości, jednostki miary i odpowiadające im normy (ISO,DIN):

WŁAŚCIWOŚCI	JEDNOSTKI	NORMY
Gramatura (ang. paper weight, US basis weight)	g/m2 lbs/ft2	ISO 536, DIN EN 20 536 T 410
Grubość Wytrzymałość	μm mils = .001 inch.	ISO 534, DIN EN 20534 T 411
Objętość (objętość właściwa)	cm3/g	ISO 534
Gęstość, pozorna masa właściwa	g/cm3 or kg/mt	ISO 534, DIN EN 20534
Jasność ISO Jasność D65 Jasność zgodnie z TAPPI	% % %	ISO 2470 Brak normy T 452
Białość wg CIE (C/2°) Białość wg CIE (D65/10°)	-	ISO 11 476 ISO 11 475
L*, a*, b* (C/2°) L*, a*, b* (D65/10°) L*, a*, b* (C/2°) TAPPI	- - -	ISO 5631, DIN 6174 DIN 6174 T 524
Wartość Y (C/2°) Wartość Y (D65/10°)	% %	ISO 2471, DIN 53 140 DIN 53 140
Nieprzezroczystość Nieprzezroczystość TAPPI	% %	ISO 2471, DIN 53 146 T 425
Połysk, Hunter Połysk, Lehmann	% %	ISO 8254-1, T 480 ISO 8254-2
Szorstkość, Bendtsen 1.47 kPa Szorstkość, PPS 1 MPa	ml/min μm	ISO 8791-2 ISO 8791-4, DIN ISO 8791-4, T555
Wytrzymałość powierzchniowa	m/s	ISO 3783
Wytrzymałość na rozciąganie	kN/m	ISO 1924-2, DIN EN 1924-2, T 494
Rozciągliwość, wzdłuż i poprzecznie do biegu maszyny	%	ISO 1924-2, DIN EN 1924-2, T 494
Wytrzymałość na rozdarcie	mN gf	ISO 1974 T 414
Wytrzymałość spoiny	J/m2	T 569
Wytrzymałość na zginanie	mNm or kNm or μm Nmm	ISO 5628 DIN 53121
Wilgotnoś	%	ISO 287

Źródło: Europapier-Impap, UPM Kymenne